
İş Koçluğunda Hedef Belirleme: OKR ve KPI’larla Büyüme
Hedef belirleme süreçleri, iş koçluğunun iskeletini oluşturur. Netlik olmadan enerji dağılır, kaynaklar verimsiz kullanılır ve ekipler yönsüz hisseder. Bu yüzden iyi bir koç, önce hedeflerin nedenini, ardından nasılını ve ne zamanını çerçevelemeye yardım eder. OKR ve KPI, bu çerçevenin en güçlü iki bileşenidir.
OKR, iddialı ama ulaşılabilir amaçlar ile bu amaçları nesnel kılacak anahtar sonuçlardan oluşur. Amaç, ekipleri ilham veren bir yöne hizalarken; anahtar sonuçlar, ilerlemenin ölçülebilir biçimde takip edilmesini sağlar. KPI ise işin sağlığını izleyen sürekli göstergelerdir. İyi bir sistemde KPI’lar motorun göstergeleri, OKR’ler ise nereye gittiğimizi gösteren rota gibidir.
Etkili hedefler için üç ilke uygulanır. İlki odaklanma: Çeyreklik dönemde en fazla üç amaç belirlemek, dağılımı engeller. İkincisi hizalanma: Ekip OKR’lerinin şirket vizyonu ve üst OKR’lerle uyumlu olması gerekir. Üçüncüsü görünürlük ve ritim: Haftalık check-in’ler, aylık değerlendirmeler ve çeyreklik geri bakış toplantılarıyla öğrenme döngüsü tamamlanır.
Bir örnek üzerinden gidelim. Amaç: Yeni müşteri kazanımında sürdürülebilir artış sağlamak. Anahtar sonuçlar: Deneme başına maliyeti %20 düşürmek, deneme sonrası aktivasyon oranını %15 artırmak, satış döngüsünü ortalama 7 gün kısaltmak. Bu OKR seti, pazarlama, ürün ve satış ekiplerini ortak bir probleme hizalar. KPI tarafında ise web trafiği, dönüşüm oranı, müşteri memnuniyeti, NPS ve chrun gibi göstergeler izlenir.
Koç, hedeflerin gerçekliğini ve iddialı seviyesini dengelemeye yardımcı olur. Fazla temkinli hedefler motivasyonu düşürür; aşırı iddialı olanlar ise tükenmişliğe yol açabilir. Doğru denge, ekibin kapasitesini zorlayan ama başarısı mümkün hedeflerdir. Ayrıca koç, varsayımları test edilebilir hipotezlere dönüştürerek deney odaklı bir kültür oluşturur.
Veri ve ritim olmadan hedefler yalnızca dilek olur. Bu nedenle hedeflerle doğrudan bağlantılı panolar kurulur, sorumlular atanır ve makul bir kadans ile takip yapılır. Haftalık toplantılarda yol sapmaları erken tespit edilir ve düzeltici aksiyonlar planlanır. Çeyrek sonunda sonuçlar, başarısız gibi görünen denemelerle birlikte öğrenme çıktısına çevrilir.
Son olarak iletişim önemlidir. Hedeflerin nedenleri ekiple şeffaf paylaşılmalı, ilerlemeler görünür kılınmalı ve küçük zaferler kutlanmalıdır. Bu yaklaşım, sahiplenmeyi ve moralleri artırır. İyi tasarlanmış OKR ve KPI sistemi, iş koçluğunu teoriden pratiğe, oradan da ölçeklenebilir başarıya taşır.